Quid tibi cum calathis? clypeo manus apta tenendo est. Pensa quid in dextra, qua cadet Hector, habes? 695 Viribus illa quidem victa est, ita credere oportet: 700 Scilicet, ut pudor est quondam coepisse priorem, Expectat si quis, dum prior illa roget! 705 Quid tibi cum quasillis? manus idonea est tenendo scuto. Cur pensa geris dextra, qua Hector procumbet? Sperne fusos involutos stamine difficili. Hasta Pelias concutienda est ista manu. Forte virgo regia erat in eodem cubiculo: hæc sensit illum esse virum vitio. Illa quidem superata est viribus; ita opus est credere: sed tamen illa voluit superari viribus. Dixit sæpe, Mane, cum jam Achilles festinaret: nam induerat arma strenua colo abjecta. Ubi nunc est illa violentia? Quamobrem, Deidamia, detines verbis lenibus auctorem stupri tui? Nempe ut verecundia est sumsisse olim priorem ; sic juvat pati alio incipiente. Ah confidentia elegantia propriæ est nimia adolescenti, si quis moratur usquedum illa prior oret! Vir prior N. tene.-693 Tenendo est reponit Burm. ex O. in quo tenenda est. Vulgo apta terendo: nonnulli terenda est: V. terendo est: al. apta ferendo: Be. et unus Heins. clypeis ferendis; alius tenendis.-694 Al. cadat.-705 Quondam tres scripti et prima ed. vulgo quiddam: al. quadam; vel quandam.—708 Vulg. NOTE apud Lycomedem cum puellis vivens muliebria tractaret. 692 Alia] Bellica, scil. non enim lanificii modo, sed et belli, Dea credita est. 694 Hector] Priami fait fortissimus filius, quem Achilles interfecit. 696 Pelias] Hoc fuit ejus hastæ nomen, quam Achilles tractabat, quamque fraxineam ex Pelio Thessaliæ monte Peleo Chiron tradiderat, tanti ponderis, ut Patroclus, Achillis arma indutus, eam tanquam intractabilem reliquerit. 697 Virgo] Deidamia, scil. Lycomedis filia. 701 Properaret] Ad bellum Trojanum, ab Ulysse inventus, iret. Atque hic turpiter hallucinatus est Commen tator. 703 Vis] Cum abit Achilles, ubi nam vis, inquit, in quam culpam rejicias, o Deidamia? 705 Capisse] Id est, Priorem Dei Vir prior accedat: vir verba precantia dicat. 710 715 Quod refugit, multæ cupiunt: odere, quod instat. Nec semper Veneris spes est profitenda roganti: 720 Hoc aditu vidi tetricæ data verba puellæ : 725 Turpis et agricolæ, qui vomere semper adunco, adeat: vir proferat verba orantia. Illa urbane accipiet preces blandas. Ut potiaris orato: illa optat tantum orari. Præbe causam et principium desiderii tui. Jupiter veniebat supplex ad antiquas heroidas: nulla puella increpavit magnum Jorem. Si tamen adverteris fastus turgidos gigni precibus, desiste ab incepto, et pedem reprime. Multæ optant, quod elabitur; oderunt quod adest. Aufer tædia tui minus urgendo. Nec semper spes Veneris est indicanda tibi precanti: amor subeat velatus nomine amicitiæ. Vidi puellam terribilem deceptam hoc_accessu : qui fuerat amicus, erat factus amator. Color albus fœdus in nauta: debet esse fuscus aqua maris et radiis Solis. Est etiam indecorus agricolæ ; quia indesinenter invertit terram curvo vomere et rastris onerosis sub dio. Eris etiam deformis, tu a quo quæritur fama coronæ Palladiæ, si tua corpora fuerint alba. Omnis amans Expectet.-710 Heins, pro vulg. Excipiat reposuit Excipiet. Al. molliter illa.— 714 Quidam codd. Increpuit mugnum, vel Corrupit.-715 R. O. I. et alii nonnalli abscedere. O. flatus: vulgo fastus.—722 Quidam cultor victus; unde Roverius conj. dictus; Heins. fictus.-725 Al. in agricola, et quia vomere.—727 AI. NOTE damiam ab Achille Amoris illecebras captasse. 713 Heroidas] Danaën, puta, Europen, Semelen, aliasque. 715 Flatus] Hoc est pudicitiam siDelph. et Var. Clas. mulantis puellæ superbiam. 723 Candidus] Qualis amantis color esse debeat, indicat. 726 Jove] Sub cœlo aperto. Ita et locutus Horatius. Ovid. 28 Palleat omnis amans: hic est color aptus amanti. Hic decet: hoc vultu non valuisse putent. Pallidus in Lyrice sylvis errabat Orion : Pallidus in lenta Naide Daphnis erat. Arguat et macies animum: nec turpe putaris, 730 Attenuent juvenum vigilatæ corpora noctes; 735 Curaque, et e magno qui fit amore, dolor. Ut voto potiare tuo, miserabilis esto: Ut, qui te videat, dicere possit, Amas. Conquerar, an moneam, mixtum fas omne nefasque ? 740 sit pallidus: hic color est idoneus amanti. Hic decet: existiment puellæ hac specie ægrum fuisse. Orion vagabatur in sylvis pallidus in Lyrice: Daphnis erat pallidus in molli Naide. Macies declaret etiam mentem, nec credideris indecorum imposuisse palliolum capillis unctis. Noctes insomnes et cura et dolor qui oritur ex magno amore imminuant corpora adolescentum. Ut potiaris voto tuo, esto miserandus: ut qui te aspiciat possit dicere; Amas. Doleamne, an admoneam, fas omne et nefas confusum? Nomen amicitiæ, fides est nomen futile. Hei mihi! Et tu: R. O. I. et tres al. Et tua: N. At tibi. Quatuor Heins. palma: vulgo fama. -729 Glossator Mss. in Libro Heins. ad Remed. Amor. hunc versum ita citavit: Palleat omn. am. talis color, &c.-730 Vulgo Hoc decet: hoc multi non voluisse putant. Exc. Scal. et P. et quidam al. Hic decet, hunc multi: prima ed. hic multi non. Hoc a conj. Heins. Vultu unus Heins. Putent R. et duo al.-731 I. in Licea: R. et unus Heins. in Linces: al. Lincea, Liceæ, Linces, Lineam, et simil. Heins. conj. in Dirces silvis.—734 Al. Pileolum nitidis. Pal. præposuisse. -735 Attenuent tres Heins. vulgo Attenuant.-736 Al. in magno: duo scripti et edd. antiquæ et Mycill. et immenso am.-738 Be. possit Amat.-739. 740 O. NOTE 727 Palladia] Id est, Oleaginæ; nam Palladi olea sacra, ex qua arbore coronæ petebantur, quibus victores in Olympicis certaminibus donabantur. 731 Lyrice] Quænam hæc fuerit, plane non scio: sed vide mihi, quæso, clar. Heinsii varias lectiones; ex quibus, quod libuerit, conjicias. Forte non male lynces legeris, ut intelligatur Orion, etiam cum in sylvis venaretur, pallido amantis colore fuisse. Orion] Insignis fuit venator, Dianæ comes assiduus, trium Deorum urina procreatus, qui post mortem in cœ lum translatus sidus suo nomine fecit procellosum. 732 Lenta] Dura et ad amandum tarda: quia fontibus et aquis Nais gaudens, scilic. Daphnis] Mercurii fuit filius, qui in Sicilia patria Bucolici carminis fuit inventor. 733 Animum] Id est, Ejus ex Amore morbum. 734 Palliolum] Quo, qui infirmæ erant valetudinis, caput obnubebant. 739 Conquerar] Hac interrogatione, quæ querimoniam habet, cam bonum malum, fas nefas, omnia deni Hei mihi! non tutum est, quod ames, laudare sodali. At non Actorides lectum temeravit Achillis : Quantum ad Pirithoum, Phædra pudica fuit. Hermionen Pylades, quo Pallada Phoebus, amabat: 745 Quodque tibi geminus, Tyndari, Castor erat. Si quis idem sperat; jacturas poma myricas Speret: et in medio flumine mella petat. Nil, nisi turpe juvat: curæ est sua cuique voluptas. 750 non est securum celebrare apud socium quod ames. Cum fidem adhibuit tibi celebranti, ipse surrepit. At Actorides non violavit torum Achillis: Phædra fuit casta quantum ad Pirithoum. Pylades amabat Hermionen quomodo Phœbus Minervam: et erat quod tibi geminus Castor, o Tyndari. Si quis sperat idem, speret myricas laturas poma; et captet mella e medio flumine. Nihil, nisi inhonestum prodest: gaudia sua sunt curæ cuique. Hæc quoque fiunt suavia dolore alterius. Heu nefas! hostis non est reformidundus amanti, Vita quos arbitraris fideles ; Conquerar admoneam: R. Cum querar admoneam: unus Heins. Conquerar an sileam: Exc. Pol. tres Heins. et Be. unus Conqu, an taceam. Al. fas esse nefasque. Distichon ita refingit Heins. Num querar, ac moneam mistum fas omne nefasque, Nomen amicitias, nomen inane fides? Al.. Nomen amicitiæ, omisso est-741 Vulg. quod amas. Pat. jactare sodali.-743 R. O. et al. quidam Achilles.-745 R. quod Pallada: al. qua.-747 Jacturas R. O. et sex al. valgo laturas.-748 Al. e medio.-752 Pol, et sex al. credis tutos. NOTE que essent promiscua, nulli in amore fidendum esse monet Poëta. solubili et mutuo amicitiæ cum Oreste junctus vinculo, qui neque hunc furiis 742 Subit] Ut amantis partes, al- agitatum in summis periculis desetero expulso, tueatur. 743 Actorides] Patroclus est Achillis fidissimus comes, Menatii filius, ab avo Actore sic dictus. 744 Pirithoum] Fidissimus fuit Thesei comes et amicus, qui Phædram Thesei uxorem, utut impudicam, nun. quam amavit. 745 Hermionen] Fuit ea Menelai et Helenæ filia, quam Orestes Agamemnonis et Clytemnestræ filius duxit uxorem. Pylades] Strophii fuit filius, indis ruit; ut etiam pro illo mori non dubitaverit. Quo] Amore, scil. in sororem castissimam, fraterno. 746 Tyndari] Helena est Tyndari filia, quam frater Castor cum Polluce non nisi honesto amore prosecuti sunt. 747 Myricas] Virgulti genus est humilis. Gall. Bruyere. 749 Nil, nisi] Hoc per querimoniam dictum intellige, 644 P. OVIDII NASONIS ARTIS AMATORIÆ LIB. I. Cognatum fratremque cave, carumque sodalem : Præbebit veros hæc tibi turba metus. Finiturus eram: sed sunt diversa puellis Pectora: mille animos excipe mille modis. Nec tellus eadem parit omnia: vitibus illa Convenit; hæc oleis; hac bene farra virent. Pectoribus mores tot sunt, quot in orbe figuræ: Qui sapit, innumeris moribus aptus erit. Utque leves Proteus modo se tenuabit in undas; Nunc leo, nunc arbor, nunc erit hirtus aper. Hi jaculo pisces, illi capiuntur ab hamis: 755 760 Inde fit, ut, quæ se timuit committere honesto, 770 Pars superat cœpti, pars est exhausta, laboris. securus eris. Fuge consanguineum et fratrem, et dilectum socium ; hæc turba veros tibi creabit timores. Finem eram impositurus; sed varia sunt ingenia puellis. Falle mille modis mille animos. Nec idem solum generat omnia; illud aptum est vitibus; hoc oleis; hoc lætæ segetes virescunt. Tot sunt mores animis, quot figuræ in mundo: qui sapit, idoneus erit infinitis moribus. Et tanquam Proteus modo liquescet in aquas tenues; nunc erit leo, nunc arbor, nunc aper horridus. Hi pisces corripiuntur jaculo, illi ab hamis ; retia cava hos educunt fune adducto. Nec unus modus tibi suppetat ad omnem ætatem. Cerva annosa prospiciet insidias e longinquo. Si appareas doctus indoctæ, vel procax verecunda, illa statim sibi miseræ diffidet. Inde oritur, ut, quæ reformidavit se credere nobili viro, veniat in amplexus aspernandi inferioris. Pars superest incepti laboris, pars est absoluta. An. chora immissa hic nostram navem coërceat. 753 Al. fidumque sod.-756 Pal. et alii decipe mille: Be. accipe: Heins. conj. exige; vel, excipe mille dolis.-761 Vulgo levis. Prima ed. et unus V. tenuabit: vulgo tenuabat: R. et duo al. tenuavit. Be. unus, et quatuor al. in undis.-762 Erit Fragm. O. cod. R. et duo alii: vulgo erat.-763 Multi Hic jac. et illic cap. Pat. retinentur ab. Quinque codd. ab hamo.764 Duo libri contenta...fune.-766 Cerva R. a manu pr. et O. pro div. lect. vulgo curva.—771 Tres libri est exacta.-772 R. teneant fessas. NOTE 761 Proteus] Deus fuit marinus, Neptuni filius, in quasvis formas sese mutare solitus, unde proverbium Pro teo mutabilior. 772 Hic] Id est, Hic finiendum. Metaphora a re nautica petita. |