I.

DOCUMENTS CONCERNING DANTE'S PUBLIC LIFE.

PART II.

XIII.

(Documents from the Protocols of the notary Parente Stupio in the Archivio at Sarzana (Series 345, tit. 5) concerning Dante's procuratorship for Moroello and Corradino Malaspina. See G. J. Warren, Lord Vernon, Dantis Alighieri legatio pro Francischino Malaspina ad ineundam pacem cum Antonio episcopo lunensi et constitutio pacis ann. mccvi. denuo recognita et iterum in lucem edita. Pisa, 1847).1

A.

Dantis Alighieri Legatio pro Francischino Malaspina ad ineundam Pacem cum Antonio Episcopo Lunensi, Ann. 1306.

In Nomine Domini. Amen. Anno a Nativitate ejus Mille.. simo CCCVI. Indictione IV. Die VI. Octobris ante Missam. Magnificus Vir Dominus FRANCISCHINUS MARCHIO MALASPINA fecit, constituit, et ordinavit suum legitimum Procuratorem, Actorem, Factorem, et Nuncium specialem, DANTEM ALEGERIUM de Florentia ad pacem sedationem, quietationem, remissionem, et finem perpetuam recipiendam a Venerabili in Christo Patre, et Domino Domino Antonio. Dei gratia Lunensi Episcopo, et Comite, dante et reddente pro se, et suis Successoribus, et lunensi Ecclesia, et Amicis, Subditis, et Sequacibus suis de omnibus, et singulis injuriis, guerris, inimicitiis, offensionibus, incendiis, damnis, rebellionibus, vulneribus, homicidiis, et quibuscumque aliis de

lictis, seu enormitatibus perpetratis, tractatis, vel contractis, hactenus contra ipsum Venerabilem Patrem, et Lunensem Ecclesiam, vel homines et sequaces ipsius per Dominum Dominum FRANCISCHINUM, et Dominos MORROELLUM, et CONRADINUM, FRATRES MARCH. MALASPINA, et amicos subditos, et sequaces ipsorum, de quibus ipsi Procuratori videbitur et placebit. Et ad Similem pacem, sedationem, quietationem, remissionem, et finem perpetuam faciendam, et reddendam ipsi Domino Episcopo pro se, et suis Successoribus, et Lun. Ecclesiae, et amicis, et sequacibus, et subditis recipienti Procuratorio nomine ut dictum est pro ipso Domino Francischino et praedictis Dominis Morroello, et Conradino, et Fratribus, et eorum amicis subditis, et sequacibus de quibus ipsi Procuratori placebit, et videbitur ut est dictum, cum illis pactis, conditionibus, et causis, modis, tenoribus, promissionibus, poenis et obligationibus de quibus ipsi Procuratori videbitur, et specialiter ad promittendum. pro ipso Domino Francischino, et ipsum Dominum Francischum ad illam poenam, quae sibi videbitur, et sicut voluerit obligandum perpetuo, et ad tempus, quod ipse Dominus. Francischinus sic faciet et curabit quod Dominus Conradinus praedictus ratificabit, et approbabit pro se, et fratribus suis omnia, et singula facta, gesta, promissa et procurata per ipsum DANTEM Procuratorem pro ipso Domino Francischino, et ipsius nomine cum omnibus poenis, et obligationibus, quae per ipsum DANTEM fuerint factae, promissae, vel stipulatae. Item ad omnia pacta, promissiones, stipulationes, obligationes, exceptiones, et renunciationes faciendum, et recipiendum, prout ipsi Procuratori in omnibus videbitur et placebit. Et generaliter ad omnia alia, et singula facienda, gerenda, procuranda, et exercenda, quae in pradictis, et circa praedicta, seu ab ipsis dependentibus coherentibus, et connexis fuerint utilia, et necessaria, et quae ipse Dominus. Francischinus facere, gerere, et promittere posset si praesens esset; ita quod ejus absentia nihil impediat, seu prorsus

laedat, dans dicto suo Procuratori in praedictis omnibus, et singulis plenum, liberum, speciale, et generale mandatum cum plena, libera, et generali totorum bonorum administratione. Rata, grata, et firma perpetuo habiturus omnia, et singula quae per ipsum DANTEM Procuratorem in praedictis. et circa praedicta, et ab ipsis dependentibus, seu ipsis coherentibus et connessis fuerint facta, gesta, promissa, stipulata, et procurata sub obligatione bonorum suorum presentium, et futurorum.

Actum Sarzanae in Platea Calcandulae. Praesentibus Ven. Fratre Guillelmo Malaspina Ordinis Minorum, Bartolommeo Tanaregia Milite de Luca, Domino Tomasino Judice filio Parentis Stupij de Sarzana Testibus ad haec rogatis, et vocatis.

B.

Constitutio Pacis initae a Morello, Francischino et Conradino cum Episcopo Lunensi, Sponsionem recipiente Dante Alighieri. Ann. 1306.

In Nomine Domini. Amen. Anno a Nativitate ejus Millesimo CCCVI. Indictione IV. Die VI. Octobris in hora: tertia. Diucius diabolica exsuperante potentia inter Venerabilem Patrem et Dominum Dominum ANTONIUM Dei gratia Lunensem Episcopum, et Comitem, et Magnificos Viros et Excelsos Dominos MORROELLUM FRANCISCHINUM, CONRADINUM ET FRATRES MARCHIONES MAL. Guerris, inimicitiis, odiisque subortis, ex quibus homicidia, vulnera, caedes, incendia, vasta, damna, et pericula plurima sunt secuta, ac Provincia Lunexanae diversimode lacerata, praefati Domini Episcopus, et Marchiones summi Patris inhaerentes exemplo suis dicentis Apostolis, Pacem meam do vobis, Pacem meam relinquo vobis, eumdemque effectum operis amplexantes mediante tractatu venerabilis, et devoti viri Domini fratris Guillelmi Mal. et fratris Guillelmi de Godano Sanctissimi Ordinis Fratrum minorum, attendentes etiam

quod omni regno desiderabilis debet esse tranquillitas, in qua populi proficiunt, et gentium uctilitas custoditur, quae bonarum etiam artium decora mater mortalium genus reparabili subcessione multiplicat, facilitates protendit, mores excolit, vixque quantae sit virtutis agnoscitur, in eorum amicorum, sequacium, et subdictorum octiosa tranquillitate, et pacis amenitate placida gloriantes, excelsi Salvatoris gratia illustrante ad infrascriptam pacem veram et perpetuam concordiam devenerunt. Videlicet:

Quod antedictus Venerabilis Pater Dominus A. Lunen. Episcopus et Comes pro se et Lunensi Ecclesia, et suis sequacibus et hominibus videlicet Nobilibus de Fosdenovo, Pucio et Francisco de la Muscha, Filiis quondam Facij de Falcinello et hominibus terrarum, et Castrorum Lunen. Ecclesiae, et Comunitatibus ad ipsum Dominum Episcopum, et Lunen. Ecclesiam pertinentibus comuniter vel privatim reddidit, et fecit DANTI ALEGERI de Florentia Procuratori D. Francischini Marchionis Mal. praedicti ad infrascripta specialiter constituto, prout constat publico instrumento scripto manu Joannis Parentis Not. infrascripti de Sarzana in praesenti millesimo, Indictione, et die, in hora prima, recipienti Procuratorio nomine pro ipso Domino Francischino, et dicto nomine de ipsius Domini Francischini speciali mandato pro Domino Conradino filio Q. Domini Oppecini Marchion. Mal. pro quo Domino Conradino dictus DANTE Procurator Procuratorio nomine dicti Domini Francischini promisit quod omnia suprascripta et infrascripta pro . . . fratribus suis infra XV. dies a celebratione presentis contractus ratificabit, et approbabit, et firma et rata habebit, tenebit, et observabit, et pro ipsis omnibus attendendis, et observandis promittet, et se obligabit, per modum legitimum, et sicut ipse Dominus Episcopus pro sua parte in presenti contractu promittit, et se obligat. Et pro Domino Morroello Marchione Mal. pred. pro quo idem DANTE dicto Procuratorio Nomine Domini Francischini promisit, quod ipse Dominus