DEMOPHOON, Thesei et Phædræ filius, a bello Trojano in patriam rediens, maris tempestatibus in Thraciam delatus, a Phyllide, Lycurgi et Crustumenæ filia (quæ tunc Thraciæ imperabat) hospitio et lecto benigne susceptus est, cum qua aliquamdiu consuevit. Audita deinde morte Mnestei, qui post ejectum Athenis patrem Thesea imperium occupaverat, regni cupidine captus, Phyllidi fidem dat se intra mensem rediturum, confingens ad res componendas se suas ire. Mox refectis navibus Athenas petiit, nec redire cogitat. Quatuor igitur exactis mensibus, Phyllis ad eum hane epistolam scripsit; qua suadet, uti beneficiorum memor, fidem datam non fallat quod si aliter fecerit, violatum amorem crudeli se morte vindicaturam minatur. HOSPITA, Demophoon, tua te, Rhodopeia Phyllis, Ultra promissum tempus abesse queror. Cornua cum Lunæ pleno quater orbe coissent, Littoribus nostris anchora pacta tua est. Demophoon, ego Phyllis Thracia, tua hospita, conqueror te desiderari ultra tempus assignatum. Anchora tua promissa est a te nostris littoribus, postquam cornua 3 Quater dedit Burmann. ex Gro. et Med. in aliis semel pro quater.-5 pleno NOTE Rhodopeia] Thracia, a Rhodope Eo enim temporis spatio evenit, nt monte Thraciæ. Lunæ utrumque cornu, tum decres 3 Cornua] Id est, post mensem. centis tum crescentis, in povum or Luna quater latuit; pleno quater orbe recrevit ; Spes quoque lenta fuit: tarde, quæ credita lædunt, 5 10 Lunæ concurrissent semel, pleno orbe. Interim Luna quater recessit, ea quater renovata est toto orbe; nec mare Thracium reducit naves tuas Athenienses. Si numeres dies, quos nos amantes bene numeramus, nostra de te querimonia non exoritur ante suum tempus. Spes quoque nostra longior fuit; sero credimus ea, quæ credita nos cruciant, et jam coacta amanti officiunt. Sæpe mentita sum mihi pro te; sæpe credidi austros procellosos reducere tua vela candida. Male sum precata est ex Ha, cui consentiunt Gu. Codd. vulg. toto.-7 Quæ nos numeramus amantes Gu. 1.-9 Mss. quidam venit: sic et Epist. XVII. 108. spes tua lenta venit' ex Mss. Pro tarde quæ, Lincolniensis et sex alii habent que tarde. Vossii codex tarde quoque: locus corruptus. Forte: Spes quoque lenta venit, tarde (quia credita lædunt) Credimus. Heins.-10 Gu. 1. invito nunc et amore noces. Ga. 4. invita nunc in umante nocent. Heusing. ab Ovidio scriptum bem concurrat. NOTE Quater] Id est, Quartus est mensis. 6 Nec vehit] Id est, Tu non redis. Frequentiores sunt istæ figuræ, quam ut eas annotare opus sit. Acatas] Id est, Atticas, Athenienses Demophoontis: a Græcо актη, quod Attica Regio littoralis, et undis fracta sit. Sithonis] Thracia; a vetusto nomine Sithon, quo appellatam fuisse Thraciam refert Gellius. 8 Non venit] Omnino; siquidem post exactum primum mensem poterat Phyllis Demophoonti promissa oggerere. 9 Spes] Id est, Diu etiam speravi te venturum. Tarde] Sero credidit Phyllis Demophoonta deceptorem esse, qui non rediret. Citius istud si animo sedisset; ipsum hospitio et lecto non communicasset; vel saltem communi catum non dimisisset. Lædunt] Postquam se ludificatam esse non credit modo, sed certo sentit. 10 Credimus] Pessime istud exposuerunt, Te venturum speramus: immo contra, Credimus te non ventu rum, te deceptorem esse. Invita] Non libens queror, sed amor cogit, interpretantur. Nihil ad rem. Fatetur Phyllis se amare, quanquam potius deceptorem optaret odisse, et id tantum. Nocent] Nocet omnino amanti, huic homini credidisse quem amat, cum sese ab eo derelictam sentit. 11 Fui mendax] Multis mentita sum, exponunt, adeoque nihil postea dicam. Oscitanter. Sibi mentitam hoc ipso versu Phyllis ait. Scilicet ipsa quælibet excogitavit quæ Demophoonta remorari sibi persuasit. 12 Notos] Notus ventus a meridie Thesea devovi, quia te dimittere nollet; Nec tenuit cursus forsitan ille tuos: Interdum timui, ne, dum vada tendis ad Hebri, 15 Mersa foret cana naufraga puppis aqua: Sæpe Deos supplex, pro te, scelerate, rogavi, Cum prece thuricremis devenerata focis: Sæpe videns ventos coelo pelagoque faventes, Ipsa mihi dixi; Si valet ille, venit. 20 Denique fidus amor, quicquid properantibus obstat, Theseo, quod tibi redeundi potestatem non faceret, neque ille forsan reditum tuum prohibuit. Quandoque reformidavi, ne, dum pergis ad vada Hebri, navis tua, naufragium passa, esset submersa aqua alba. Sæpe ego supplex adoravi Deos, ad altaria ubi thus crematur, et precibus petivi, ut tu, sceleste, prospera valetudine fruereris. Sæpe cum cernerem ventos mari et cœlo propitios, ego mihi dixi, Si illi bene est, redit. Denique fidelis meus amor excogitavit quicquid remoratur festinantes; et fui callida ad fingendum causas tuæ retardationis. At tu tardus absens putat invita nunc et amante noces.— -13 Heinsius præfert demittere.-17 Vulgo legitur Sæpe Deos supplex, ut tu, scelerate, valeres, &c. Recte legitur Deos: sic enim sequentis pentametri constructio postulat: ut sit ordo; Sæpe Deos supplex sum devenerata prece, focis thuricremis: hoc est, apud aras ubi thura cremantur. Sed commentatores pentametrum hoc cum sequente hexametro omittunt, quæ res difficultatem ac dubitationem hanc illis parit. Micyll. Dubito vehementer an hæc satis Latina sint, ut vulgo leguntur, et an prece venerari focis, recte dicatur. Codices vero variant: in priori versu quidam: ut tu scelerate redires, vel venires. Pro te scelerate rogavi, unus Regius et Leidensis, quod minime rejiciendum puto, quia et rotundiorem versum facit, et sensum optimum exhibet; rogare vero pro aliquo contra Scoppium alibi vindicavimus: cum prece recepimus ex Palatino et Vaticano. Cum prece turicremis sum venerata focis: ut intelligat comprecationem proprie dictam, quæ preces addebat sacrificio; non dudum ante inducto apparatu, sed subito, et ut res ferebat: vide quæ ad Petron. c. 60. notavimus: et hinc supplicare thure et vino. Thuricremis retinuimus, non thuriferis, ut erat in quibusdam codicibus: Thuriferæ sunt regiones, unde thus venit, sed thuricrema aræ, Art. Am. III. 393. Visite thuricremas vaccæ Memphitidos aras.' Avien. descr. arb. 603. 'Inter thuricremas hic Phoebum vidimus aras.' Virg. Æn. IV. 453. et alii passim. Deis supplex volebat Hubertinus, sed nihil opus. Burm.-19 Ferentes malebat Francius: nec nego sæpe ita Ovidium et alios loqui; sed non ideo ubique in unam formulam cogendi. Burm. Sec.-20 Ille NOTE spirans, iis secundus, qui ex Attica in Thraciam navigant. 13 Thesea] Patrem tuum, quem ego credidi retinere te; cum nullus redires. Nollet] Prout equidem tunc conjiciebam, adde. 14 Cursus] Tuum iter, tuam navigationem; optime. 15 Hebri] Fluvius est Thraciæ. 16 Cana] Alba; ex agitatione, et aëris permixtione. 22 Finxit] Ad tui excusationem. Causas] Quibus iter tuum impedi At tu lentus abes, nec te jurata reducunt 25 Dic mihi, quid feci, nisi non sapienter amavi? Crimine te potui demeruisse meo. Unum in me scelus est, quod te, scelerate, recepi: 30 es; nec Dii per quos jurasti, te reducunt; nec reverteris impulsus amore nostro. Demophoon, commisisti ventis dicta et vela; ego conqueror vela carere recursu, dicta carere fide. Dic mihi, quid admisi, nisi quod incaute amavi? Potui te obstrinxisse flagitio meo. Unum est in me flagitium, quod te excepi, scelerate; sed eo genere flagitii te demeruisse debueram. Ubi sunt nunc jura, ubi fides, et manus juncta manui, et multus Deus, qui erat in ore tuo perjuro? Ubi nunc Hy liber vetus; quod probat Ciofanus. Vulg. ipse pro ille. Nos cum Lovaniensi codice distinximus, valet ille, venit. Burm.-24 Tres libri habent captus pro motus. Captus amore fuit Demophoon, cum primum viderat Phyllida, nunc ut rediret, moveri debebat. Unus etiam Heinsii venis; solenni mutatione. Idem.-27 Heinsius vult, Dic mihi, quid feci? si non sapienter amavi, Crimine, &c. vel forte patienter. Ego vero nihil muto contra scriptos et editos codices. Idem.-31 Heinsius malebat jura fidesque ubi sunt? In Cod. Francofurtensi erat jura, fides ubi sunt? Sed ubi nunc elegantius. Idem.— tum fuerit. NOTE 23 At tu lentus] Affectus maxime movet, hoc in loco posita ista accusatio. Reducunt] Non de Diis, sed de Demophoonte queritur, qui Deorum, quos perjurio violavit, iram contemnit. 25 Demophoon] Si ego aliquid video, non tam stomachationem habet hæc denominatio, ut volunt, quam amoris intimum sensum et mollitiem exprimit. Verba] Verba dare ventis, est quidem Verba in vanum fundere, uti exponunt; sed simpliciter et sine interpretatione, hoc in loco, hæc phrasis est intelligenda. 27 Nisi non] Clarissimus Heinsius, vel invitis libris, si non, &c. reponit. Quamobrem non potui divinare; sensus enim optimus est, quem facit lectio recepta. Gallice diceres, Qu'ai-je fait, si ce n'est de vous avoir aimé sans aucune précaution? 28 Crimine] Id est, Ea re quod te amavi non sapienter, et sine diffidentia, tu simplicitate mea ad servandam fidem adduci debuisses. Verissime. Nam bis quidem nequiter facit qui et fallit et fidentem fallit. 31 Jura] Hospitii, Connubii. Istud est quod Gallice per exprobrationem dicimus, Où est le droit, Où est la foi, &c. Dextera] Quæ hodieque fidei est symbolum. 32 Deus] Cupido, ut volunt; vel Promissus socios ubi nunc Hymenæus in annos, Qui mihi conjugii sponsor et obses erat? Per quod sæpe ieras, per quod iturus eras; 35 40 menaus pactus in annos nostros conjunctos, qui erat mihi sponsor et obses connubii? Jurasti mihi per mare totum, quod movetur ventis et undis, per quod sæpe cucurreras, per quod volebas currere; et per tuum avum (nisi et ille est falsus qui temperat maria turbata ventis: jurasti per Venerem, et tela nimis ad me spectantia, per arcus tela altera, per faces telá altera; et per Junonem, quæ alma præest lectis maritalibus, et per sacra mystica Deæ tædiferæ. Si unusquisque Deorum de iniquis, qnibus consentit Gu. 4. Quindecim Forte legendum et Euris. Heins.-37 Pro ficpriscis Edd. dant falsus.-39 Otiosa certe et possit videri. Scripti nonnulli tella. Codex 35 Pro et undis decem libri Unde legebam nimiumque mihi facientia NOTE potius plurimus Deus omnes Deos significat per quos Demophoon jurabat, quos et postea Phyllis recenset. 33 Hymenæus] Nuptiarum Deus. Annos] Anni dicuntur socii, qui a conjugibus in vita sociali et conjuncta, prout decet, exiguntur. 34 Erat] Esse debuerat. Vult tantum Phyllis sanctissimas et inviolabiles matrimonii leges, adversus Demophoonta proferre. 37 Fictus] Id est, Nisi tu falso, ut multa alia mentitus es, tuum esse avum aut proavum Neptunum dictitasti, vel falso te Theseo et Egeo ortum prædicasti. 38 Avum] Ægeum; quem in Deum marinum transmutatum fuisse Poëtæ fabulantur, cum se in mare præcipitem dedisset: quo etiam alludere videtur Ovidius. Vel avum, gei patrem, pro proavo, Neptuno scilicet, posuit, quod aliis placet. 40 Faces] Sagittæ et faces tela sunt Cupidinis; non enim tantum sagittis ferire, sed etiam face incen. dere dicitur. Ita Ovid. postea in Metamorph. sed et eadem Veneri tribuuntur. 41 Junonemque] Juno Saturni filia, Jovis et soror et conjux, quæ nubentibus (unde pronuba) et parturientibus (unde Lucina) præsidere dicta est. 42 Tædifera Cereris Eleusiniæ, cujus sacra cum tædis fiebant; ad ejus rei memoriam, quod ipsa Proserpinam filiam, a Plutone raptam, Hoctu etiam, accensis in Etna monte tædis, toto orbe quæsiisset. Mystica] Nocturna et occulta, Sacerdotibus tantum cognita, quæque |